Reklama

Niedziela Sosnowiecka

Mała miejscowość z wielką historią

Malowniczy Jangrot liczy siedem wieków. Miejscowość położona na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej świętowała właśnie 700-lecie lokacji, 200. rocznicę konsekracji świątyni parafialnej i 90-lecie lokalnej jednostki OSP.

Niedziela sosnowiecka 28/2023, str. IV

[ TEMATY ]

rocznice

Piotr Lorenc/Niedziela

Eucharystii przewodniczył bp Grzegorz Kaszak

Eucharystii przewodniczył bp Grzegorz Kaszak

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Dwudniowe uroczystości odbyły się 24 i 25 czerwca. Centralnym punktem obchodów była Msza św. sprawowana 24 czerwca przez biskupa sosnowieckiego Grzegorza Kaszaka w kościele parafialnym św. Jana Chrzciciela. Podczas liturgii biskup przypomniał nauczanie patrona parafii, które, mimo upływu dwóch tysięcy lat, wciąż może spełnić rolę drogowskazu dla współczesnego człowieka i świata oraz poświęcił tablicę fundacyjną, a po Eucharystii pobłogosławił figurę św. Floriana.

Cenny zabytek

Historię parafii i miejscowości przedstawił ks. Andrzej Bil, proboszcz. – Obecny budynek kościoła w Jangrocie jest trzecim z kolei w historii parafii. Pierwszy, z drewna modrzewiowego, noszący wezwanie Wszystkich Świętych, zbudowany został prawdopodobnie za czasów bp. Jana Grota w 1346 r. Drugi, też drewniany i także pod wezwaniem Wszystkich Świętych, wybudowany był w latach 1515-19. Rozebrano go przed 1809 r. Fundator trzeciej świątyni jangrockiej, biskup krakowski Jan Paweł Woronicz przyjął za patrona parafii św. Jana Chrzciciela. Zaprojektowany przez krakowskiego architekta Antoniego Becka kościół wybudowany został w latach 1822-24 w stylu klasycystycznym. Jego konsekracja nastąpiła 29 sierpnia 1824 r. – powiedział ks. Bil.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Reklama

Proboszcz podkreślił, że w ostatnich 10 latach zarówno sama świątynia, jak i jej otoczenie zostały gruntownie odnowione. – Przyczyniło się do tego skuteczne pozyskiwanie środków od instytucji państwowych i samorządowych, a także hojnych parafian i sponsorów. W naszej świątyni mamy 5 ołtarzy, w tym 3 w przedniej części świątyni w kształcie sarkofagów. W ołtarzu głównym znajduje się obraz przedstawiający św. Jana Chrzciciela i św. Pawła Apostoła, patronów bp. Woronicza, a nad ich głowami przedstawiona jest Matka Boża, otoczona gronem aniołów, wskazująca Pana Jezusa, który błogosławi świat, a wysoko – św. Michał Archanioł. W nawie kościoła w pobliżu prezbiterium po lewej stronie jest ołtarz z obrazem Pana Jezusa Ukrzyżowanego – pod krzyżem stoją Matka Boża, św. Jan Ewangelista i św. Maria Magdalena. W ołtarzu po prawej widnieje obraz Opatrzności Bożej, przedstawiający Pana Jezusa cudownie rozmnażającego chleb i karmiącego nim tłum głodnych ludzi. Obrazy w tych ołtarzach namalował znakomity artysta – Michał Stachowicz. Autora obrazu do wielkiego ołtarza nie ustalono, ale wiadomo, że wszystkie trzy obrazy były darem fundatora kościoła, czyli bp. Jana Pawła Woronicza – wyjaśniał ks. Andrzej Bil.

Z kart historii

Początkowo wieś Jangrot nosiła nazwę Biskupicze. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1324 r., kiedy to 10 maja Świętosław, syn Fałka i Radosz, syn Stanka, otrzymali od biskupa krakowskiego Nankera, herbu Oksza, przywilej lokacyjny. Pod założenie osady na prawie niemieckim przeznaczono las biskupi graniczący z wsiami: Sułoszowa, Kosmołów, Zadroże, Trzyciąż i Chrząstowice. Z treści przywileju wynika, że zasadźcy objęli w posiadanie dwułanowe sołectwo. Do czasu zagospodarowania mieszkańcy otrzymali dwudziestoletni okres wolnizny. Po upływie tego czasu osadnicy mieli obowiązek płacić świadczenie na święto św. Marcina po pół grzywny od łanowego gospodarstwa. Dla mającego powstać kościoła przeznaczono dwa łany ziemi.

Reklama

Obecną nazwę wieś zawdzięcza kolejnemu biskupowi krakowskiemu w latach 1328-47 Janowi Grotowi, herbu Rawicz, który od swego imienia i nazwiska nadał nazwę wcześniej lokowanej wsi. Ponoć bp Grot chciał tu nawet lokować miasto, ale ostatecznie do tego nie doszło. Po śmierci biskupa w 1347 r. zaprzestano starań o uzyskanie praw miejskich. Jan Długosz w Księdze uposażeń diecezji krakowskiej napisał, że w 1346 r. w Jangrocie był kościół pod wezwaniem Wszystkich Świętych, folwark, sołtystwo i dwie karczmy. Na podstawie świętopietrza obliczono, że parafia Jangrot w 1355 r. liczyła 416 dusz. Parafia obejmowała jeszcze Trzyciąż – należący do klasztoru Norbertanek w Imbramowicach oraz Michałówkę. Pierwszym, znanym wyłącznie z imienia proboszczem w Jangrocie, był ksiądz Jan.

W XIV wieku ukształtował się klucz jangrocki biskupów krakowskich, obejmujący leżące blisko siebie majątki ziemskie pod zarządem jednego właściciela. W obrębie zabudowań dworskich znajdowały się browar i gorzelnia, wytwarzające piwo i trunki dla karczem i wyszynków na terenie klucza. Do obowiązków młynarzy gołaczewskich należał przemiał słodu według potrzeb gorzelni i browaru w Jangrocie. Na terenie klucza znajdywały się trzy folwarki, jeden w Jangrocie o powierzchni 2,5 łana oraz dwa w Suchej i Chełmie. Warunkiem ich funkcjonowania było poddaństwo i pańszczyzna. Dochody z działalności gospodarczej folwarków przesyłano biskupstwu po potrąceniu podatków dla państwa. Mieszkańcy Jangrota, będący gospodarzami, w zamian za użytkowaną rolę byli zobowiązani odrabiać w tygodniu pańszczyznę: jeden dzień sprzężajem (koniem lub wołem) lub dwa dni pieszo.

Pierwsze zapisy dotyczące szkoły parafialnej w Jangrocie pochodzą z wizytacji kanoniczej ks. Kazimierskiego z 1598 r. Kierownikiem był w tym czasie Jan z Ostroga. W kolejnych latach szkółka parafialna funkcjonowała nadal, a nauczycielami byli m.in. kleryk Bartłomiej lub organista Soyczyński.

Reklama

Wieś Jangrot leżała na ważnym szlaku, tzw. Gościńcu Krakowskim, którym wiodła droga z Krakowa do Częstochowy, Wrocławia i Wielkopolski. Była w historii miejscem przemarszu różnych wojsk i ważnych osób. Podczas „potopu szwedzkiego” w październiku 1655 r. w Jangrocie pojawili się Szwedzi. Drugi pobyt Szwedów miał miejsce w 1702 r. i 1704 r. podczas wojny północnej. W czasie rokoszu Lubomirskiego pod Jangrot przybył marszałek koronny Jan Sobieski, skąd udał się w kierunku Ogrodzieńca. Podczas insurekcji kościuszkowskiej w 1794 r., na wschodnim krańcu Jangrota doszło do potyczki jazdy polskiej majora Stadnickiego z konnicą pruską, w której zginęło 15 Polaków, a 5 trafiło do niewoli.

W połowie XIX wieku umożliwiono włościanom zakup użytkowanych gospodarstw. Po powstaniu styczniowym, na podstawie ukazu carskiego z 2 marca 1864 r., nastąpiło uwłaszczenie chłopów. Oznaczało to nadanie prawa własności do posiadanej ziemi bez obowiązku spłat, połączone ze zniesieniem poddaństwa i pańszczyzny. Większy obszar pól plebańskich z zabudowaniami, znajdujący się w dawnej zachodniej części wsi podzielono między rolników. Na zachód od sadu plebańskiego wytyczona została droga do nowo utworzonej kolonii „Poduchowne”, zwanej też „Kolonią Plebańską”. W zachodniej części wsi wytyczono dwie kolonie: Kolonię pod Michałówką i Kolonię Jangrot, której północna część przyjęła z czasem nazwę Cieplice.

Dzisiaj Jangrot liczy 1322 mieszkańców i jest wciąż najludniejszą i największą pod względem powierzchni miejscowością gminy Trzyciąż.

2023-07-04 18:41

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Trzy diamenty

Niedziela świdnicka 28/2023, str. IV

[ TEMATY ]

rocznice

Ks. Mirosław Benedyk/Niedziela

Ks. inf. Kazimierz Jandziszak, Ks. prał. Bogusław Wermiński, Ks. prał. Ludwik Hawrylewicz

Ks. inf. Kazimierz Jandziszak, Ks. prał. Bogusław Wermiński, Ks. prał. Ludwik Hawrylewicz

23 czerwca minęło 60 lat od święceń prezbiteratu ks. inf. Kazimierza Jandziszaka, ks. prał. Bogusława Wermińskiego i ks. prał. Ludwika Hawrylewicza. To jedni z najstarszych kapłanów diecezji świdnickiej.

Każdy z trzech jubilatów dziękował Bogu za dar powołania do kapłaństwa w parafii, której oddał najwięcej serca w gronie księży, wiernych, przyjaciół i znajomych.
CZYTAJ DALEJ

Tarnów: uroczystości pogrzebowe bp. seniora Władysława Bobowskiego

2025-07-10 18:46

[ TEMATY ]

pogrzeb

#Tarnów

bp Władysław Bobowski

fot. ks. Tomasz Śpiewak - Diecezja Tarnów

Uroczystości pogrzebowe śp. biskupa - seniora Władysława Bobowskiego odbyły się dziś w Tarnowie. W Domu Księży Emerytów została odprawiona Msza święta żałobna w intencji Pasterza, który nieustannie dawał świadectwo pokory. Przewodniczył jej biskup pomocniczy diecezji tarnowskiej bp Stanisław Salaterski.

,,Dobro było jego troską, jego ciągłym staraniem’’ - wspominali Zmarłego uczestnicy uroczystości. - Odejście do Domu Ojca śp. biskupa Władysława jest ogromną stratą. Biskup Bobowski był człowiekiem, który nieustannie dzielił się dobrem, który troszczył się o ludzi. Jego śmierć pozostawiła w naszych sercach wiele refleksji, dotyczących spotkań z nim, słów jakie głosił, miłością jaką od niego otrzymaliśmy" mówił bp Salaterski, który w homilii przypomniał słowa Pana Jezusa, który mówił, że wszystko co jest naszym udziałem jest darem Boga. Tak właśnie żył śp. Biskup Władysław - wszystko traktował jako łaskę. Życzliwi ludzie, których spotykał w biedzie, możliwość ukończenia szkoły, powołanie do kapłaństwa - to wszystko było darem od Boga.
CZYTAJ DALEJ

Trwa walka ze zdejmowaniem krzyży w... Niemczech. Jest wyrok sądu

2025-07-11 15:00

[ TEMATY ]

Niemcy

szkoły

Bawaria

zdejmowanie krzyża

sąd administracyjny

urzędy

Adobe Stock

W Bawarii krzyże wiszą przy wejściu w każdym urzędzie

W Bawarii krzyże wiszą przy wejściu w każdym urzędzie

Nie powinno się zdejmować krzyży w bawarskich szkołach - oświadczył w piątek Alexander Dobrindt, polityk bawarskiej CSU, minister spraw wewnętrznych RFN. Jego zdaniem to symbol nie tylko religijnej, ale i społecznej tożsamości Bawarii.

Taki komentarz padł ze strony ministra po środowym wyroku sądu administracyjnego w Monachium. Uznaje on, że dyrekcja liceum w Wolznach w Górnej Bawarii bezprawnie odmówiła zdjęcia krzyża przy głównym wejściu do szkoły w Wolznach w Górnej Bawarii. Wnioskowała o to dwójka uczniów, argumentując że chrześcijański symbol narusza ich wolność religijną. Gdy dyrekcja nie zgodziła się z nimi, złożyli pozew.
CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

REKLAMA

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję