Reklama

Wiadomości

Żniwa na pustyni

Piramidy, pustynne krajobrazy, palące słońce i ciepłe morze – to pierwsze skojarzenia z Egiptem. Kraj, tak chętnie wybierany na wakacyjne podróże, rozpoczął budowę rolniczego megaprojektu, nazwanego „Nową deltą Nilu”.

Niedziela Ogólnopolska 35/2024, str. 58-59

[ TEMATY ]

Egipt

pustynia

Adobe Stock, montaż: A. Wiśnicka

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Kraj faraonów jest jednym z najbardziej zatłoczonych miejsc na świecie – to najludniejsze państwo arabskie z przyrostem naturalnym, którego Polska i inne kraje Europy mogą tylko pozazdrościć. Jeszcze 30 lat temu nad Nilem żyło nieco ponad 62 mln osób, dziś Egipt może się poszczycić populacją przekraczającą 107 mln obywateli. Tamtejsze Ministerstwo Zdrowia i Ludności szacuje, że na egipskich porodówkach co 15 sekund rodzi się nowe dziecko. W takim tempie wystarczą zaledwie trzy dekady, by Egipcjan było więcej niż np. Rosjan. Gospodarka państwa jednak nie nadąża za lawinowym wzrostem populacji. Szczególnie wrażliwym sektorem jest egipskie rolnictwo. Na pola uprawne nadaje się nie więcej niż 4% powierzchni tego afrykańskiego państwa, są to tereny skupione wokół Nilu (aż 70% gruntów ornych znajduje się w delcie najdłuższej rzeki świata, a 20% w jej dolinie), rzeki, która sprawia, że egipskie pola są bardzo żyzne i zapewniają plon częściej niż raz w roku. Nie zmienia to jednak faktu, że przestrzeni pod uprawy zaczyna brakować. Dlatego coraz częściej egipscy decydenci patrzą pożądliwym wzrokiem na pustynię, która zajmuje ponad 90% obszaru kraju, chcąc zaorać ją na pola uprawne. Czy plany transformacji obszarów pustynnych w grunty orne są mrzonką?

Miasta zamiast pól

Reklama

Egipt importuje ponad 50% potrzebnej mu żywności. Jest największym importerem pszenicy na świecie (ponad 90% swojego zapotrzebowania na to zboże pokrywa z importu) i jednym z największych importerów kukurydzy. Wybuch wojny na Ukrainie mocno zachwiał egipskim łańcuchem dostaw, tylko z Rosji i Ukrainy pochodziło ponad 80% importowanej pszenicy. Wydarzenia te uświadomiły egipskim władzom, jak wrażliwy na geopolityczne zawirowania jest kraj uzależniony od dostaw żywności z zewnątrz. Samowystarczalność w produkcji żywności jest dla Egiptu nie tylko potrzebą chwili, ale przede wszystkim wyzwaniem przyszłości. Tym bardziej że z każdym rokiem ok. 2% gruntów uprawnych w kraju sfinksa i piramid bezpowrotnie zostaje utracone. Dzieje się tak głównie w wyniku urbanizacji związanej z koniecznością sprostania potrzebom rosnącej populacji.

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Kolejnym wyzwaniem dla egipskiego rolnictwa jest podnoszenie się poziomu morza – w wyniku tego zjawiska następuje zasolenie pól uprawnych, szczególnie na obrzeżach delty. Z tych powodów prezydent Egiptu ogłosił bezprecedensowy megaprojekt agrarny nazwany „Nową deltą Nilu”.

Rolnicy na pustyni

Egipt już przekopuje pustynię w północno-zachodniej części kraju, aby utworzyć długą na 114 km, największą sztuczną rzekę na świecie – będzie ona stanowić podstawę dla realizacji projektu „Nowej delty Nilu”. Rzeka swój początek weźmie w odnodze Nilu w Rosettcie, skąd popłynie woda odzyskana ze ścieków. Koryto nowego Nilu początkowo będzie biec wzdłuż Morza Śródziemnego na odcinku 50 km, by następnie gwałtownie zakręcić na południe w głąb Pustyni Zachodniej. W tym miejscu rozpocznie się podziemny bieg rzeki – dziesięcioma rurami, każda o średnicy 3 m – na dystansie 22 km. Następnie wody nowego Nilu wypłyną na powierzchnię, by sztucznym kanałem długości 42 km popłynąć w głąb pustyni.

Druga sztuczna rzeka o długości 42 km powstanie 125 km na wschód (ten drugi kanał dostarczy ok. 10 mln m3 wody z oddziału Rashid). Przepompownie i misternie utkana sieć irygacyjna pozwolą rozprowadzić wodę z obu rzek na obszarze 4,2 tys. km2 pustyni i zmienić ją w pola uprawne.

Reklama

Na tym Egipcjanie nie poprzestaną, docelowo „Nowa delta Nilu” ma obejmować powierzchnię 9,2 tys. km2 nowych pól, które znajdą się w sercu Pustyni Zachodniej – to tyle, ile wynosi powierzchnia Cypru, i niewiele mniej od powierzchni Libanu czy Kosowa. Projekt ten ma na celu zwiększenie gruntów ornych Egiptu o 23%.

Wybór lokalizacji dla nowej delty nie był przypadkowy, będzie się ona znajdować w stosunkowo bliskiej odległości od istniejących już dróg i portów, co umożliwi łatwy i tani transport płodów rolnych, z których część ma być przeznaczona na eksport. Na pierwszy rzut oka projekt nawodnienia pustyni wydaje się nierealny, ale nie do końca. Sceptykom warto przypomnieć, że tylko w latach 2015-20 Egipt nawodnił już 5 tys. km2 pustyni, by przekształcić je w grunty orne.

Ziemniaki z Sahary

Sama woda nie sprawi, że na pustyni rosnąć będą pszenica, kukurydza, zioła czy nawet buraki i ziemniaki. Również na to egipscy pionierzy rolnictwa pustynnego znaleźli rozwiązanie. Transformacja pustyni w pola uprawne dokonuje się w tym kraju od dawna – oczywiście, na mniejszą skalę niż obecnie realizowany projekt – i jej wyniki są obiecujące. Kluczowe jest przygotowanie gleby pod uprawę. Egipscy rolnicy jałowy pustynny piasek zmieniają w żyzne pola za pomocą kompostu i nawozów. Taka metoda stosowana jest m.in. na farmie położonej 60 km na północny wschód od Kairu, założonej przez Ibrahima Abouleisha na początku lat 80. XX wieku. Z piaskiem pustynnym miesza się tu jednorazowo 40-50 t kompostu na hektar, a następnie 10 t na hektar w sezonie.

Reklama

Kluczowe jest unikanie pozostawienia pól odłogiem – wystarczy jeden sezon bez nawożenia, by pustynia ponownie wkroczyła na wyrwany jej teren. Zbudowanie warstwy próchnicy pomaga oszczędzać wodę i zapobiega ryzyku przesolenia gleby, które związane jest z intensywnym nawadnianiem.

Pustynne pola nie przypominają tych, które znamy z rodzimego krajobrazu. Uderza ich okrągły kształt, co wynika z przyjętego sposobu nawadniania. Praktyka pustynnego rolnictwa wykazuje, że najbardziej efektywne jest nawadnianie rotacyjne za pomocą zataczającego koło ramienia. Do wody dodawane są nawozy, a w razie potrzeby środki ochrony roślin.

Pomimo entuzjazmu polityków i samych Egipcjan projekt „Nowej delty Nilu” budzi kontrowersje. Jego finansowanie pochłonie co najmniej 9,7 mld dol., co dla kraju borykającego się z ogromną inflacją jest nie lada wyzwaniem. Nie do końca oszacowany został też wpływ megaprojektu na środowisko i klimat.

Sowieckie próby nawodnienia suchych połaci Kazachstanu, Uzbekistanu i Turkmenistanu wodami Amu-darii i Syr-darii, rzek zasilających Jezioro Aralskie, skończyło się jedną z największych katastrof ekologicznych XX wieku – niegdyś czwarte pod względem powierzchni jezioro na Ziemi, zwane nawet morzem, dziś niemal doszczętnie wyschło.

Czy egipski projekt przekształcenia pustynnych nieużytków będzie miał równie niekorzystny wpływ na ekosystem? Egipt, według UNICEF, już boryka się z rocznym deficytem wody wynoszącym blisko 7 mld m3 rocznie. Według jednych ekspertów, dzięki „Nowej delcie Nilu” kraj faraonów zabezpieczy swoją przyszłość wodną. Inni uważają, że realizując to przedsięwzięcie, Egipt tylko pogłębi kryzys wodny. Jak zwykle czas zweryfikuje, kto w tym sporze ma rację.

2024-08-27 14:29

Ocena: +5 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Ojciec pustyni

Niedziela Ogólnopolska 2/2020, str. VIII

[ TEMATY ]

Egipt

św. Antoni

pustynia

Adobe Stock

Św. Antoni Wielki

Św. Antoni Wielki

Św. Antoni Wielki ur. w 251 r. zm. w 356 r.
Zostawił po sobie rady i wskazówki, jak żyć

Trudno nam, ludziom współczesnym, wyobrazić sobie życie w surowej ascezie, a dodatkowo na pustyni. Jednak w pierwszych wiekach chrześcijaństwa taka forma życia znalazła wielu naśladowców, których nazywamy „Abba” – Ojcami Pustyni.
CZYTAJ DALEJ

Św. Ambroży obrońca Bożego Prawa

Niedziela łowicka 49/2002

[ TEMATY ]

święty

św. Ambroży

pl.wikiepdia.org

7 grudnia Kościół katolicki obchodzi wspomnienie liturgiczne św. Ambrożego, biskupa i doktora Kościoła, jedną z największych postaci Kościoła Zachodniego w IV w. Dane o wcześniejszym jego życiu są skąpe, natomiast biografia od chwili wybrania go na biskupa jest bardzo bogata.

Ambroży urodził się około roku 340 w Trewirze (dzisiejsze Niemcy), jako syn prefekta Galii. Otrzymawszy staranne wykształcenie w Rzymie, rozpoczął karierę państwową na terenie dzisiejszej Jugosławii. Około roku 370 został mianowany zarządcą - prefektem północnej Italii, mieszkając w Mediolanie. W roku 374 w Mediolanie zmarł tamtejszy biskup. Zapowiadał się burzliwy wybór nowego biskupa, gdyż dwie partie: jedna prawowierna, druga sympatyzująca z arianizmem, wysuwały swoich kandydatów, ale ponieważ głosy były równomierne, wybory się przeciągały. Ambroży, podejrzewając, że może dojść do zamieszek, nie chcąc do nich dopuścić, z urzędu udał się do katedry. Kiedy tam się znalazł, z tłumu jakieś dziecko zwołało: "Ambroży biskupem". Zebrani uznali to za znak opatrznościowy i mimo tego, że Ambroży - choć należał do rodziny chrześcijańskiej - nie był nawet ochrzczony i opierał się, wymogli na nim zgodę. Dla wybierających nie stanowiło to żadnej przeszkody. Wiedzieli, że jest człowiekiem sprawiedliwym i bardzo odpowiedzialnym, a to wystarczyło, by mógł być dobrym biskupem. Przyszłość potwierdziła, że mieli rację. W ciągu ośmiu dni Ambroży przygotował się, przyjął chrzest i pozostałe sakramenty, a 7 grudnia 374 r. został konsekrowany na biskupa Mediolanu. Nowy biskup wiedział, jak małe kompetencje posiada w zakresie znajomości Pisma Świętego i prawd objawionych, dlatego swoje duszpasterzowanie rozpoczął od gruntownego studiowania Biblii i literatury chrześcijańskiej. Miało to służyć jego przepowiadaniu. Wnet zasłynął jako kaznodzieja; podziwiał go św. Augustyn. Św. Ambroży żył i działał w okresie, kiedy dopiero zaczynały się kształtować stosunki Kościoła z państwem (władzą cesarską). Jego postawa i poczynania w tej dziedzinie miały znaczący wpływ na przyszłość tych stosunków. Inicjatywy biskupa Mediolanu były też próbą określenia miejsca Kościoła w społeczeństwie. Z tego też punktu widzenia należy oceniać słynne "potyczki" Ambrożego z władzą cesarską. Najgłośniejszym był konflikt Ambrożego z cesarzem Teodozjuszem. Powodem była rzeź dokonana z rozkazu cesarza w Tessalonikach. Podczas lokalnych zamieszek zginął tam jeden z oficerów rzymskich. W odwecie cesarz zarządził masakrę ludności; mieszkańców zgromadzonych w cyrku zaatakowali żołnierze. Zginęło prawie 700 osób. Wówczas biskup Ambroży nałożył na cesarza obowiązek odbycia pokuty. O dziwo, Teodozjusz uznał swój grzech i zgodził się na określoną przez biskupa pokutę, co było wyrazem wielkiego autorytetu biskupa Ambrożego. Za jego sprawą świat zrozumiał, że władca w Kościele jest tylko wiernym - niczym więcej - i obowiązują go te same zasady Bożego Prawa, które normują życie wszystkich. Sprecyzowane przez św. Ambrożego ustawienie władcy wobec Bożego Prawa, na straży którego stoi biskup, stało się normą w Kościele katolickim i obowiązuje do dziś. Potknął się o tę normę w XVI w. Henryk VIII, który po popełnieniu grzechu, nie chcąc pokutować, wolał oderwać cały Kościół angielski od biskupa Rzymu. Ten zaś, stając na straży Bożego Prawa, nie mógł przyjąć innego rozwiązania. Wspomnienie postaci św. Ambrożego przypomina bardzo trudne zagadnienie relacji Kościoła do państwa, zwłaszcza wtedy, gdy władzę w państwie sprawuje katolik. Ten bowiem jako wierzący musi się nieustannie liczyć z Bożym Prawem. Nie chodzi tu tylko o decyzje, ale i o zachowanie Bożego Prawa w życiu osobistym, które dla podwładnych jest niepisaną normą postępowania. Stąd do historii św. Ambroży przeszedł nie tyle jako teolog, ile jako odważny biskup, wzywający władców (dzisiaj sprawujących władzę na różnym szczeblu życia demokratycznego) do zachowania Prawa Bożego. Św. Ambroży zmarł w Wielką Sobotę 4 kwietnia 397 r. Został pochowany w Mediolanie. Do dziś pozostaje postacią wręcz symboliczną dla tego miasta. Zdumiewała jego aktywność, co podkreślił biograf, notując z podziwem, że po śmierci Ambrożego, jego obowiązki katechetyczne musiały być podzielone między pięciu kapłanów.
CZYTAJ DALEJ

Abp Galbas: dziękuję Wam za dni, które przeżywaliśmy w Kościele katowickim

2024-12-08 12:02

[ TEMATY ]

Abp Adrian Galbas

EpiskopatNews/Flickr

Abp Adrian Galbas

Abp Adrian Galbas

Abp Adrian Galbas, administrator apostolski archidiecezji katowickiej, skierował w II Niedzielę Adwentu list do diecezjan, w którym podziękował wiernym za wspólny czas spędzony w Kościele katowickim. 14 grudnia abp Galbas obejmie urząd metropolity warszawskiego.

W słowie, które jest odczytywane we wszystkich kościołach archidiecezji w II Niedzielę Adwentu, hierarcha nawiązał do obchodzonej 8 grudnia uroczystości Niepokalanego Poczęcia NMP. Przypomniał, że „Maryja cieszy się przywilejem bycia niepokalaną nie ze względu na Nią samą, ale ze względu na Chrystusa. Nie o Nią tu przede wszystkim chodzi, a o Niego”.
CZYTAJ DALEJ
Przejdź teraz
REKLAMA: Artykuł wyświetli się za 15 sekund

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję