„Dnia 26 sierpnia 2001 r. biskup toruński Andrzej Suski powołał Bursę Szkolną Caritas Diecezji Toruńskiej im. Kard. Stefana Wyszyńskiego w Grudziądzu. We wrześniu 2002 r. w internacie zamieszkało pierwszych 12 uczniów grudziądzkich szkół średnich”.
Powyższy cytat pochodzi z foldera informacyjnego Bursy, której patronem jest kard. Stefan Wyszyński. 20 czerwca br. odbyła się tam konferencja naukowa, związana właśnie z postacią Prymasa Tysiąclecia. Temat spotkania brzmiał: Kard. Stefan Wyszyński - Kapłan, Wychowawca Narodu, Mąż Stanu. Honorowy patronat nad przedsięwzięciem objął Wydział Teologiczny Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, zaś inicjatorem, organizatorem i jednocześnie prowadzącym konferencję był ks. Dariusz Kunicki - pierwszy dyrektor i organizator struktur Bursy.
Termin konferencji nie był przypadkowy, bowiem chciano w ten sposób przypomnieć i upamiętnić Prymasa Tysiąclecia, którego 25. rocznica śmierci minęła 28 maja 2006 r. Na uczczenie osoby Prymasa Tysiąclecia przybyła liczna grupa ludzi w różnym wieku i różnych profesji. Ks. Dariusz Kunicki powitał gości, wśród których znaleźli się m.in. przedstawiciele placówek oświatowych, władz miasta i województwa, kapłani z dziekanem dekanatu Grudziądz II, ks. prał. Henrykiem Kujaczyńskim, media lokalne oraz mieszkańcy Grudziądza. To niewątpliwy dowód, że kard. Stefan Wyszyński jest postacią znaną i dla wielu stanowi autorytet moralny. Nie można zatem zaprzeczyć stwierdzeniu przypomnianemu przez ks. D. Kunickiego, iż „bez takiego Prymasa nie byłoby Papieża Polaka”.
Prelegentami konferencji byli: ks. dr Marian Wróblewski z Wydziału Teologicznego UMK w Toruniu, również dyrektor Wydziału Katechetycznego Kurii Diecezjalnej Toruńskiej, dr Katarzyna Kalinowska z Wydziału Humanistycznego UMK oraz dr Waldemar Rozynkowski z Wydziału Nauk Historycznych UMK. W ten sposób sylwetka kard. Stefana Wyszyńskiego została ukazana z trzech różnych perspektyw - tak, jak głosiło hasło przewodnie konferencji.
Pierwsze wystąpienie miało na celu przybliżenie osoby Księdza Kardynała jako kapłana. Ks. dr Marian Wróblewski, przez przywoływanie kolejnych faktów z życiorysu Księdza Prymasa, starał się przede wszystkim odpowiedzieć na postawione przez siebie pytanie: „Skąd w Kardynale tyle siły ducha?”. Urodzony w 1901 r., Stefan Wyszyński wychowywał się w rodzinie, w której bardzo mocno rozwinięty był kult Maryi. Dzięki temu, po śmierci ziemskiej matki, dla małego Stefana Boża Rodzicielka stała się jeszcze bliższą wspomożycielką i opiekunką. „Moje drogi prowadziły po śladach, które wydeptała Maryja” - powie później Ksiądz Kardynał. Ks. dr M. Wróblewski podkreślał, iż Prymas Tysiąclecia był Kapłanem niezwykle pokornym. Bardzo często spowiadał się, bowiem sakrament pokuty i pojednania - obok Eucharystii - był dla Księdza Kardynała źródłem siły duchowej. Jego kazania były głoszone żywą, poprawną polszczyzną, a jednocześnie przybierały formę prostą i trafiającą do każdego. „Oby i nasze czasy wydały takich kapłanów” - podsumował swoją prelekcję ks. dr M. Wróblewski, co w świetle faktów z życia Prymasa Tysiąclecia stanowi słuszne wyzwanie dla współczesnych duchownych.
Dr Katarzyna Kalinowska ukazała Księdza Kardynała jako wychowawcę narodu. Wychowawca to „przewodnik, opiekun, ojciec, partner, opoka, autorytet”. Jak słusznie zauważyła Prelegentka, „Ksiądz Kardynał nie mówił «ja was będę prowadził, wy mnie słuchajcie». Pokazywał «jestem jednym z was, jestem z wami»”. Takie podejście do uciemiężonego narodu miało dwa filary: miłość i religię. „Spójrz we własne serce, odnajdź spokój. Nie cel, który wytycza drugi człowiek czy społeczeństwo! Odnajdź w sobie Boga”. Dr K. Kalinowska starała się zwrócić uwagę, iż w ten sposób Ksiądz Prymas budował i wzbudzał wolność przede wszystkim w ludzkich sercach, pokazywał „jak nie dać się pociągnąć fali”. Sposobem były wspomniane już dwa filary: miłość - do każdego bliźniego oraz religia, bo „naród, który jest z Bogiem, poradzi sobie”. Najistotniejszy wydaje się być fakt, iż kard. S. Wyszyński całym swoim życiem dał wyraz zasadzie: „lepsze męczeństwo z miłości niż męka z nienawiści”. Taka bowiem postawa przygotowała Polskę do przemian i „cywilizacji miłości” tworzonej przez Jana Pawła II.
Po przerwie na kawę, dla wszystkich zgromadzonych na konferencji gości dr Waldemar Rozynkowski wygłosił prelekcję ukazującą kard. S. Wyszyńskiego jako męża stanu. Opierając się głównie na Zapiskach więziennych Księdza Prymasa, dr W. Rozynkowski ukazał kontekst historyczny związany z przebywaniem Księdza Kardynała na terenie obecnej diecezji toruńskiej. Pierwszy taki pobyt miał miejsce w lutym 1949 r., kiedy Ksiądz Prymas wizytował parafię pw. Świętych Apostołów Piotra i Pawła na toruńskim Podgórzu, gdyż wówczas był to teren diecezji gnieźnieńskiej. Na spotkaniu z parafianami kard. Wyszyński otrzymał obraz przedstawiający Jezusa oczekującego na wyrok - bezsilnego, ze skrępowanymi rękami. Wizerunek ten stał się symbolem kapłaństwa Księdza Prymasa, a jednocześnie wyrazem pragnienia Kapłana, iż nie taki ma być Kościół w Polsce. Godność męża stanu nadała Księdzu Prymasowi cała walka o to właśnie, by Kościół nie był zniewolony - skrępowany niczym Jezus czekający na wyrok. Kolejne miejsce pobytu Księdza Kardynała to Rywałd Królewski, gdzie Ksiądz początkowo był więziony. Na terenie obecnej diecezji toruńskiej Ksiądz Prymas koronował również trzy wizerunki Matki Bożej: Nieustającej Pomocy w Toruniu w 1967 r., Lipskiej w Lubawie w 1969 r. oraz Cygańskiej we wspomnianym już Rywałdzie Królewskim, w 1972 r. Duchowo natomiast łączył się Ksiądz Prymas z Toruniem w 1979 r., gdy z pomocą modlitewną Ojcu Świętemu miała wyruszyć na Jasną Górę pierwsza piesza pielgrzymka. Wówczas inicjator pielgrzymki, ks. Stanisław Kardasz, dostał telegram z błogosławieństwem prymasowskim, co zaowocowało pomnożeniem liczby wiernych na pielgrzymce w roku następnym, a w efekcie rozwinięciem ruchu pielgrzymkowego.
Na zakończenie konferencji młodzież z Gimnazjum im. Kard. S.
Wyszyńskiego oraz schola wraz z organistą z parafii pw. Matki Bożej Królowej Polski w Wąbrzeźnie zaprezentowali program artystyczny. Przytoczone zostały fakty z życiorysu Księdza Prymasa, cytowano jego słowa i modlono się o beatyfikację. Całość przeplatana była głośnym i radosnym śpiewem pieśni oraz piosenek religijnych.
Trzy różne prelekcje pod względem tematu oraz nawet formy przekazu zarysowały zebranym obraz Człowieka, który w każdym aspekcie swego życia starał się wypełniać hasło ze swego herbu biskupiego: Soli Deum - jedynemu Bogu. Cytowany na początku folder Bursy na pierwszej stronie zamieszcza słowa kard. Stefana Wyszyńskiego: „Szkoła musi być narodowa! Szkoła musi dać dzieciom i młodzieży miłość do ojczyzny, do kultury domowej, rodzinnej i narodowej. I musi wychować w tym duchu…”. Wydaje się, iż jest to swoiste motto działania Bursy imienia wielkiego Prymasa. Realizacja motta przejawia się w dwóch wymiarach. Pierwszym jest wychowanie, jakie daje swym podopiecznym Bursa: w duchu miłości do Boga, bliźniego i ojczyzny. Drugi aspekt to postawa dyrektora Bursy ks. Dariusza Kunickiego. Jego zadaniem było powołanie do życia oraz prowadzenie bursy szkolnej. Wygląd budynku oraz funkcjonowanie Bursy są na tak wysokim poziomie, iż stwierdzić można, że Kapłan nie tylko wykonał powierzone mu zadanie, ale włożył w wykonywaną pracę wiele serca. Takie natomiast połączenie kompetencji z autentyczną chęcią działania i służenia innym jest nieczęsto spotykanym zjawiskiem. Wydaje się, iż charakter Bursy oraz osoba jej Dyrektora tworzą się wzajemnie, stając się w ten sposób żywym dowodem na kultywowanie wartości postulowanych przez kard. Stefana Wyszyńskiego.