Tegoroczni laureaci to: ojciec Jan Golonka, paulin, I Liceum Ogólnokształcące im. Juliusza Słowackiego (wyróżnienie odebrała dyektor Lidia Jończyk) oraz dom zakonny Sióstr Nazaretanek w Częstochowie (w jego imieniu statuetkę odebrała przełożona Prowincjalna Prowincji Krakowskiej, s. Benedetta Pielech).
Reklama
Zgromadzenie Sióstr Najświętszej Rodziny z Nazaretu na stałe wpisało się w dzieje miasta Częstochowy. Od początku, od 1907 r., jego istnienie wiązało się z prowadzeniem szkoły dla dziewcząt, która przekształcona została w Zakład Naukowy Sióstr Nazaretanek składający się z liceum, gimnazjum, szkoły powszechnej i przedszkola.
Zgromadzenie Nazaretanek wielokrotnie wystawiane było na ciężkie próby historii, dając świadectwo patriotyzmu. W grudniu 1939 r. siostry ukrywały rodziny wysiedlone z Wielkopolski. W latach okupacji hitlerowskiej uruchomiły pomoc dla sierot, pomagały żydowskim dzieciom, ich dom stał się jednym z punktów łącznikowych dla akcji podziemnej Armii Krajowej. Siostry udzielały także opieki uchodźcom z Powstania Warszawskiego.
Po wojnie, kiedy wznowiono działalność szkoły, siostrom przyszło zmierzyć się z władzami komunistycznymi. Od 1949 r. stopniowo ograniczana była działalność szkoły. Przed pierwszymi próbami likwidacji w 1953 r. placówkę uratowała opinia elitarnej szkoły gwarantującej najwyższy poziom nauczania. W szkole kształciły się bowiem córki ówczesnej elity intelektualnej miasta - przedwojennych oficerów, przedsiębiorców, osobistości kultury i sztuki, a jej absolwentkami były m.in. przyszłe zasłużone działaczki „Solidarności”: Agata Ostaszewska, Urszula Bal, Alicja Steinhagen. Siostry Nazaretanki misję edukacyjną realizowały tak, aby towarzyszyło jej formowanie człowieka w duchu patriotyzmu, miłości do Boga i bliźniego. W sierpniu 1961 r. Zakład Naukowy Sióstr Nazaretanek został całkowicie zlikwidowany. Od tego czasu siostry podjęły się katechizacji dzieci i młodzieży, organizowały rekolekcje dla dorosłych i młodzieży, wspierały ubogich i potrzebujących. Od 1990 r. Siostry Nazaretanki prowadzą reaktywowane przedszkole przy ul. Dąbrowskiego 19.
Pomóż w rozwoju naszego portalu
Ojciec płk dr Jan Golonka jest kuratorem Zbiorów Sztuki Wotywnej na Jasnej Górze w Częstochowie, kapelanem w Ordynariacie Polowym Wojska Polskiego
Ojciec Jan Golonka urodził się w 1936 r. W 1954 r. rozpoczął naukę w Instytucie Teologicznym Ojców Paulinów w Krakowie, gdzie złożył egzamin dojrzałości oraz ukończył dwuletnie Studium Filozofii, po czym podjął studia teologiczne. W 1962 r. przyjął święcenia kapłańskie. W latach 1962-69 pełnił obowiązki archiwisty oraz bibliotekarza w klasztorze jasnogórskim. Studiował na wydziale historii sztuki kościelnej Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W 1974 r. otrzymał nominację na stanowisko kuratora Jasnogórskich Zbiorów Sztuki Wotywnej.
Organizuje wystawy, prowadzi wykłady i seminaria, zainicjował Jasnogórskie Plenery Malarskie. Prowadził nadzór nad wieloma pracami konserwatorskimi. Jest autorem np.: Muzeum 600-lecia oraz drugiej części Skarbca - Arsenału czy trzeciej części - Bastionu św. Rocha, Kaplicy Pamięci Narodu.
Od 1979 r. jest członkiem Komisji Konserwatorskiej Cudownego Obrazu Matki Bożej, w latach 1984-86 brał udział w nadzorze konserwatorskim XVII-wiecznego, hebanowego ołtarza, który stał się tematem pracy doktorskiej, obronionej w 1992 r. Ma na swoim koncie dziesiątki prac naukowych i publicystycznych. Jest organizatorem międzynarodowych seminariów i konferencji naukowych oraz kilkudziesięciu wystaw.
Odznaczony został Złotym Krzyżem Zasługi RP, złotym medalem Za Zasługi dla Obronności Kraju, medalem Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny oraz szeregiem medali kombatanckich i resortowych. Wielokrotnie nagradzany, został mianowany na stopień pułkownika Wojska Polskiego.
Korzenie I Liceum Ogólnokształcącego im. Juliusza Słowackiego sięgają prywatnego Zakładu Naukowego Żeńskiego Kazimiery Garbalskiej, który w 1907 r. zamieniono na ośmioletnie gimnazjum żeńskie.
Działalności szkoły w czasach niewoli przyświecały szczytne cele: kształcenie i przygotowanie dziewcząt do życia oraz wychowanie w duchu miłości ojczyzny, ludzi i przyrody. Służyły temu m.in. założenia skautingu. Już w 1913 r. powstała pierwsza w Częstochowie żeńska drużyna harcerska im. ks. Józefa Poniatowskiego. Podczas I wojny światowej nauczyciele podjęli walkę o polskość młodzieży, ucząc z narażeniem życia historii i literatury polskiej.
W 1920 r. szkołę upaństwowiono, tworząc Gimnazjum Żeńskie im. Juliusza Słowackiego. Pierwszym dyrektorem była Zofia Idzikowska. Dzięki inwencji dyrektorki powstał pierwszy w Częstochowie, a drugi w Polsce, Komitet Rodzicielski.
Podczas II wojny światowej gmach szkoły zajęli Niemcy. Dyrektor Idzikowskiej udało się jednak ukryć i przechować cały majątek szkoły. Zorganizowała też tajne nauczanie, prowadzone w niewielkich grupkach, w domach uczniów. Po wojnie, w 1967 r. wprowadzono do liceum koedukację oraz usankcjonowano urzędowo profil humanistyczny placówki.
Wśród absolwentów I LO im. J. Słowackiego w Częstochowie są lekarze, prawnicy, poeci, inżynierowie, nauczyciele, dziennikarze, krytycy literatury, filmu, teatru, m. in.: Anna Ciepielewska, Ewa Dłubak-Ansaldi, Kalina Jędrusik, Ludmiła Marjańska, Halina Poświatowska.
Oprac. K. W.