Reklama

68 lat wierności polskiemu Szczecinowi

Bądź na bieżąco!

Zapisz się do newslettera

Tadeusz Tymiński urodził się w Warszawie w roku 1922. W maju 1940 r., a więc w czasie hitlerowskiej okupacji został skierowany na przymusowe roboty do Niemiec. „Najpierw zawieźli nas wagonami kolejowymi do Pasewalku, gdzie w dużej hali dali nam po całonocnej podróży śniadanie - wspomina pan Tadeusz. - Potem zaczęli nas skierowywać do pracy w zależności od posiadanego fachu. Ja jestem elektrykiem, więc wysłano mnie wraz z innymi do Szczecina. Niemiecki pośredniak pracy mieścił się w dzisiejszym trzypiętrowym budynku szkolnym przy alei Piastów. Tutaj skierowano mnie do Golęcina, gdzie był port marynarki wojennej. Przypływały tu statki z zachodniej Europy i ze Skandynawii, a moim zadaniem było m.in. wkręcać żarówki, naprawiać przewody elektryczne na statkach. Pracowałem w starej fabryce superfosfatów, która w okresie II wojny światowej zajmowała się produkcją materiałów wybuchowych. Tam przymusowo pracowałem do marca 1945 r. Fabryka ta została w 50% zniszczona podczas nalotów alianckich”.

Bogdan Nowak: - Jaki był Pański dalszy los?

Pomóż w rozwoju naszego portalu

Wspieram

Tadeusz Tymiński: - Wywieziono nas do Magdeburga i skierowano do pracy w fabryce sacharyny. Ta robota mi nie odpowiadała, bo od lat chorowałem na płuca. Usiłowałem stamtąd uciec, ale szybko zaprowadzono mnie do gestapo. Tam jakoś udało mi się przekonać Niemców, że do tej pracy nie nadaję się ze względów zdrowotnych. Wyrażano zgodę, bym poszedł do kopania rowów przeciwczołgowych, gdzie już pracowali moi koledzy. W maju amerykańskie wojska wyzwoliły nas spod okupacji hitlerowskiej. Miałem propozycję wyemigrowania do Belgii na zaproszenie pewnego zaprzyjaźnionego Żyda, gdzie zapewne materialnie miałbym bardzo dobre warunki. Ja jednak tęskniłem za rodziną, za Polską i powróciłem do Szczecina, który w czasie pięcioletniej zsyłki na przymusowe roboty polubiłem. Po powrocie do Szczecina, dzięki mojemu koledze, otrzymałem mieszkanie dwupokojowe z kuchnią i łazienką.

- Czy w czasie wojny mogliście chodzić do kościoła?

- W tym okresie wszystkie kościoły w Szczecinie były zamknięte, poza kościołem luterańskim przy ul. Energetyków. Spora była tutaj grupa Polek i Polaków przywieziona na roboty przymusowe. Święta kościelne obchodziliśmy zgodnie z polską tradycją. Przyjeżdżał polski ksiądz do Skolwina i tam w pewnej sali odprawiał Msze św. Miałem szczęście wiele razy uczestniczyć w tych podtrzymujących wewnętrznie nabożeństwach z dala od najbliższych.

Reklama

- Co było największym zagrożeniem w czasie wojennych czasów naszego miasta?

- Wiadomo, że Szczecin, Police i Świnoujście były terenem strategicznym Niemiec, tutaj bowiem budowano m.in. łodzie podwodne, torpedy do tych łodzi, była fabryka benzyny. Dlatego lotnictwo alianckie co jakiś czas bombardowało te obszary, aż do unieruchomienia tych wojskowych obiektów. Te naloty niespodziewane były bardzo niebezpieczne dla ludności cywilnej tego rejonu.

- Gdzie pracował Pan po zakończeniu wojny?

- Pracowałem aż do przejścia na emeryturę w Szczecińskim Przedsiębiorstwie Robót Inżynieryjnych jako kierowca, biorąc najpierw udział w budowie drewnianych mostów łączących dzielnice tego rozległego miasta. Przypominam sobie, jak pomagałem Niemcom ładować pewne przedmioty z posesji nr 30 przy dzisiejszej ul. Monte Cassino. Znalazłem tam tablicę z brązu, na której był napis: Konsulat Polski.

- Zapewne pamięta Pan Szczecin przedwojenny?

- Szczecin był miastem licznych domów towarowych (przy dzisiejszej ul. Kardynała Wyszyńskiego mieściło się pięć takich domów). Było kilka luksusowych kin, np. na terenie dzisiejszego domu towarowego przy ul. Partyzantów było piękne kino, a także przy ul. Starzyńskiego w miejscu, gdzie obecnie budowana jest cerkiew. Było też szereg restauracji i kawiarni, choćby na Starym Mieście. Jednak nad wszystkim górował Dom Koncertowy, który stał przy dzisiejszej Komendzie Wojewódzkiej Policji. Został zbudowany w roku 1884 w stylu włoskiego renesansu. Na parterze znajdowała się sala restauracyjna i kawiarnia wiedeńska z obrazami ukazującymi piękno Szczecina i okolic. Na piętrze mieściła się sala koncertowa o powierzchni 518 metrów kwadratowych. W tym Domu Koncertowym skupiało się całe życie kulturalne tego miasta. Miałem szczęście wielokrotnie być w tym Domu i podziwiać jego bogate i kunsztowne wyposażenie oraz atmosferę wypoczynkowego nastroju. Niestety, ten reprezentacyjny Dom Koncertowy został zniszczony w czasie nalotów. Na obecnym placu Lotników stał Dom Polski i mieściła się pierwsza polska szkoła, którą założyła siostra konsula RP w Szczecinie - pani Stefania Lechowska. Wprawdzie na budynku nr 6 przy tym placu była umieszczona tablica, ale mało czytelna. Teraz jej w ogóle nie ma.

- Czy trudne były lata powojenne w Szczecinie?

- Tuż po zakończeniu wojny zaczęła się akcja zasiedlania Szczecina polskimi osadnikami, którzy zgłaszali się do PUR i otrzymywali mieszkania oraz pracę. Na peryferiach było niebezpiecznie (najgorzej na Pogodnie i na Gumieńcach), gdzie grasowało sporo band, niedobitków wojennych i rozmaitej maści przestępców. Ofiary tych bójek najpierw grzebano na placu Sprzymierzonych, a dopiero w latach siedemdziesiątych ich mogiły przeniesiono na Cmentarz Centralny. Dlatego dla własnego bezpieczeństwa osiedlaliśmy się w centrum Szczecina, tam, gdzie było więcej ludzi.

2008-12-31 00:00

Oceń: 0 0

Reklama

Wybrane dla Ciebie

Fatima - główne treści orędzia Matki Bożej

[ TEMATY ]

Fatima

100‑lecie objawień fatimskich

Fatima – wizerunki Dzieci Fatimskich/Fot. Graziako/Niedziela

Od maja do października 1917 roku - gdy toczyła się pierwsza wojna światowa, kiedy w Portugalii sprawował rządy ostro antykościelny reżim, a w Rosji zaczynała szaleć rewolucja - na obrzeżach miasteczka Fatima, w miejscu zwanym Cova da Iria, Matka Boża ukazywała się trojgu wiejskim dzieciom nie umiejącym jeszcze czytać. Byli to Łucja dos Santos (10 lat), Hiacynta Marto (7 lat) i Franciszek Marto (9 lat). Łucja była cioteczną siostrą rodzeństwa Marto. Pochodzili z podfatimskiej wioski Aljustrel, której mieszkańcy trudnili się hodowlą owiec i uprawą winorośli.

Wcześniej, zanim pastuszkom objawi się Matka Boża, przez ponad rok, od marca 1916 roku, przygotowuje ich na to Anioł. Na wzgórzu Loca do Cabeco dzieci odmawiają różaniec i zaczynają zabawę. Raptem, gdy słyszą silny podmuch wiatru widzą przed sobą młodzieńca. Przybysz mówi: Nie bójcie się, jestem Aniołem Pokoju, módlcie się razem ze mną". Następnie uczy ich jak mają się modlić, słowami: "O mój Boże, wierzę w Ciebie, uwielbiam Cię, ufam Tobie i kocham Cię. Proszę, byś przebaczył tym, którzy nie wierzą, Ciebie nie uwielbiają, nie ufają Tobie i nie kochają Ciebie". Nakazuje im modlić się w ten sposób, zapewniając, że serca Jezusa i Maryi słuchają uważnie ich słów i próśb.

CZYTAJ DALEJ

Pomorskie/ Podczas ćwiczeń WOT zaginął karabin wyborowy BOR

2024-05-13 18:48

[ TEMATY ]

Wojska Obrony terytorialne

Biuro Prasowe Dowództwa WOT

Żandarmeria Wojskowa i Służba Kontrwywiadu Wojskowego prowadzi postępowanie wyjaśniające w sprawie zagubienia karabinu BOR - poinformowało Dowództwo Obrony Terytorialnej. Do zdarzenia doszło podczas ćwiczeń 7. Pomorskiej Brygady Wojsk Obrony Terytorialnej.

Informację o zagubieniu karabinu wyborowego BOR jako pierwszy przekazał Onet.pl. Według ustaleń portalu, żołnierze 71. Batalionu Lekkiej Piechoty z Malborka wrócili z poligonu bez karabinu wyborowego BOR, którego używali podczas szkolenia na poligonie w Tczewie.

CZYTAJ DALEJ

Monte Cassino – rozpoczęły się uroczystości upamiętnienia 80. rocznicy bitwy o Monte Cassino

2024-05-14 10:27

[ TEMATY ]

Monte Cassino

Włodzimierz Rędzioch

80 lat temu, 17 stycznia 1944 r. rozpoczęła się bitwa o Monte Cassino. W największej batalii frontu włoskiego walczyli żołnierze dziesięciu narodowości. Rankiem, 15 lutego 1944 r. 255 „latających fortec” zrzuciło na Monte Cassino ponad 350 ton bomb burzących, które sprawiły, że klasztoru został zamieniony w ruinę. Po zniszczeniu klasztoru wojska alianckie próbowały zdobyć punkty oporu znajdujące się w mieście Cassino a następnie samo wzgórze Monte Cassino.

W maju zadanie zdobycia ruin klasztoru bronionego przez resztki sił niemieckich przypadło żołnierzom 2. Korpusu Polskiego. „Czwarte natarcie na górę klasztorną – będzie polskim natarciem. Tam, gdzie padli Amerykanie, Anglicy, Nowozelandczycy, Francuzi, Hindusi” - napisał Melchior Wańkowicz w swoim reportażu o bitwie. Atak rozpoczął się w nocy z 11 na 12 maja. Generał Władysław Anders w rozkazie do swoich oddziałów napisał:

CZYTAJ DALEJ

Reklama

Najczęściej czytane

W związku z tym, iż od dnia 25 maja 2018 roku obowiązuje Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia Dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) uprzejmie Państwa informujemy, iż nasza organizacja, mając szczególnie na względzie bezpieczeństwo danych osobowych, które przetwarza, wdrożyła System Zarządzania Bezpieczeństwem Informacji w rozumieniu odpowiednich polityk ochrony danych (zgodnie z art. 24 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia ogólnego). W celu dochowania należytej staranności w kontekście ochrony danych osobowych, Zarząd Instytutu NIEDZIELA wyznaczył w organizacji Inspektora Ochrony Danych.
Więcej o polityce prywatności czytaj TUTAJ.

Akceptuję