Czy Facebook i inne portale społecznościowe mogą zabić religię? Takie prowokacyjne pytanie zadał sobie prof. Richard Beck. Naukowcowi chodziło w istocie o to, jakie elementy instytucjonalnej religijności mogą zostać zastąpione przez metody komunikacji właściwe dla cyfrowej ery, których najbardziej wyrazistym symbolem jest portal społecznościowy Facebook.
Prof. Beck uważa, że brak młodych ludzi w świątyniach nie jest wynikiem jakiejś specjalnej niechęci do instytucji Kościoła. Istota rzeczy tkwi w czym innym. To, co do tej pory oferowały parafie jako miejsca socjalizacji i koniecznego kontaktu między ludźmi, zostało zastąpione ofertą, jaką dają nowe media społeczne. Dziś już nie potrzeba spotykać się fizycznie, aby pogadać o tym, co w pracy, w domu, o zainteresowaniach i codziennych kłopotach. Te potrzeby można zaspokoić, nie ruszając się ze swego domu albo nie wypuszczając z ręki smartfona. Beck twierdzi, że nie ma przeciwstawienia między spotkaniem fizycznym a spotkaniem w cyfrowym świecie. To drugie nie jest - jego zdaniem - gorszym sposobem komunikacji. Jest rozszerzeniem możliwości ludzkiej zdolności i potrzeby socjalizacji społecznej. Ponadto pod wieloma względami komunikacja za pomocą portali społecznościowych daje większe możliwości, a wręcz ułatwia spotkanie między ludźmi.
Według prof. Becka, to wszystko stanowi wyzwanie dla tych parafii, które podkreślały przede wszystkim aspekty wspólnoty: wspólnego zgromadzenia, osobistego przywitania przez kapłana, scalającej wspólnotę osobowości duchownego. To wszystko - zdaniem profesora - może być w sposób bardziej lub mniej doskonały zastąpione kontaktami zawieranymi w cyfrowym świecie za pomocą nowych mediów społecznych.
Czego one nie mogą zaoferować? Co takiego jest w Kościele, czego nie ma i nie może być w wirtualnym świecie? Prof. Beck odpowiada: - Eucharystia - rzeczywista obecność Boga. Tego próżno szukać w internetowym świecie. Liturgia i jej rytuały są skoncentrowane na rzeczywistej obecności Chrystusa. Ofiara Mszy św., która dokonuje się na ołtarzu, może się zdarzyć tylko w tym miejscu. Łaska, która spływa tutaj, może dosięgnąć tylko będących w tym miejscu - podkreślił profesor. I dopóki katolicy nie będą świadomi głębokiego znaczenia tego misterium, które odbywa się w kościele, dopóty nie będzie dla nich różnicy, czy być na Mszy św., czy gdziekolwiek indziej.
Wielu katolickich myślicieli i teologów przez lata podkreślało w życiu religijnym wymiar wspólnoty, przedkładając go nad wymiar teologiczny. - Pora skoncentrować się na tym drugim - mówi prof. Beck.
(pr)
Pomóż w rozwoju naszego portalu