2019-01-08 12:01

Z o. Wojciechem Zagrodzkim CSsR rozmawiał ks. Paweł Borowski
Edycja toruńska 2/2019, str. I

O katechumenacie dorosłych w diecezji toruńskiej z o. Wojciechem Zagrodzkim CSsR rozmawia ks. Paweł Borowski

Ks. Paweł Borowski: – W jaki sposób zrodziła się idea katechumenatu w Toruniu?

O. Wojciech Zagrodzki CssR: – Po raz pierwszy z katechumenatem dorosłych w Polsce spotkałem się w Krakowie w 2011 r., kiedy jeszcze jako redaktor kwartalnika dla kapłanów „Homo Dei” przygotowywałem wywiad z s. Adelajdą Sielepin ze Zgromadzenia Świętej Jadwigi Królowej Służebnic Chrystusa Obecnego, wówczas odpowiedzialną za krakowski katechumenat istniejący od 1989 r. Podczas lektury jednego z jej artykułów ze zdumieniem przeczytałem, że w 2010 r. w skali Polski o chrzest poprosiło ok. tysiąca dorosłych. Nie zdawałem sobie sprawy z tego, że istnieje tak wiele osób odnajdujących swoją pierwszą drogę do Chrystusa jako dorośli. W lipcu tego samego roku podjąłem zadania duszpasterskie w Toruniu. Już jesienią 2011 r. zgłosiły się pierwsze osoby, które w perspektywie zbliżającego się ślubu kościelnego chciały przygotować się do przyjęcia sakramentu bierzmowania. Podjęliśmy się przygotowania ich poprzez indywidualne kontakty z duszpasterzami. Potem jednak zaczęli się zgłaszać kolejni.

– Często takie przygotowania odbywają się bardzo szybko, ponieważ wiele osób chce po prostu ten sakrament „zaliczyć”.

– Tak, to niestety bolesna prawda, dlatego zaczęliśmy się zastanawiać nad jakością przygotowania do bierzmowania, które byliśmy w stanie zaproponować. Nie chcieliśmy zgodzić się na to, aby bierzmowanie stało się sakramentem, który trzeba „zaliczyć” w drodze do ślubu kościelnego. Bierzmowanie trzeba potraktować poważnie, ponieważ jest sakramentem inicjacji chrześcijańskiej. Bierzmowanie powinno być celem, nie zaś środkiem.
Pierwsze pytanie, które stawialiśmy zgłaszającym się brzmiało: Chodzi o ślub kościelny, czy o bierzmowanie? Jeżeli komuś zależało tylko na ślubie, to zachęcaliśmy do ponownego przemyślenia motywów, którymi się kieruje, myśląc o małżeństwie sakramentalnym. Wielu zaczynało odkrywać, że bez przebudzenia religijnego nie można sięgać po ślub kościelny. A równocześnie rozumieliśmy coraz lepiej, że nieprzystąpienie do sakramentu bierzmowania w okresie formacji szkolnej wynikało z zaniedbania formacji religijnej (np. z wycofania się z udziału w lekcjach religii w szkole), a często również z braku formacji religijnej w rodzinie. Oczywiście, nie zawsze tak było, ale na ogół miała miejsce przynajmniej jedna z tych dwóch przyczyn. Stawialiśmy więc sobie pytanie: Czy kilka spotkań z duszpasterzem oraz lektura wskazanej książki są czymś wystarczającym?

– I do jakich wniosków doszliście?

– Z doświadczenia wiem, że w duszpasterstwie zwyczajnym, nawet przy licznej grupie duszpasterzy, która posługuje przy parafii pw. św. Józefa w Toruniu, nie ma możliwości odpowiedzenia w sposób wystarczający na potrzebę przygotowania dorosłych do sakramentu bierzmowania. Właśnie w takim kontekście powstała myśl o powołaniu do życia ośrodka katechumenalnego. Co więcej, nabieraliśmy przekonania, że taki ośrodek powstały przy diecezjalnym sanktuarium Matki Bożej Nieustającej Pomocy mógłby być ważną służbą sanktuarium dla diecezji toruńskiej. Tym bardziej, że prowadzenie dorosłych do chrztu, bierzmowania i I Komunii św. znakomicie wpisuje się w charyzmat redemptorystów.

– Rozumiem, że wtedy ruszyła maszyna i rozpoczęły się prace nad ośrodkiem katechumenatu.

– Tak, myśl o powołaniu katechumenatu dojrzała i zaczęła nabierać kształtów. Niektóre wzorce zaczerpnęliśmy z katechumenatu krakowskiego. Opracowaniem zawartości treściowej katechez zajął się o. Jacek Dubel CSsR wraz ze Szkołą Nowej Ewangelizacji Diecezji Toruńskiej oraz grupą Świeckich Misjonarzy Najświętszego Odkupiciela. Równocześnie podjęliśmy prace nad przygotowaniem celebracji katechumenalnych, które będą odbywać się w kościele. Celebracje te i poszczególne etapy katechumenatu wyznacza wspaniały podręcznik „Obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych”. Zależało nam także, by katechumenat stwarzał środowisko wiary niezbędne dla katechezy. To jest jeden z powodów, dla których nauczanie religii w szkole nie może stać się katechezą, gdyż szkoła ze swojej natury nie jest środowiskiem wiary.

– Takie podejście wymusza stworzenie całego sztabu osób odpowiedzialnych za tę formację. To bardzo wymagające zadanie.

– O tak, dlatego w prowadzenie katechumenatu zaangażowanych jest wiele osób świeckich, zawsze jednak wraz z duszpasterzem (obecnie jest nim o. Maciej Ziębiec CSsR). Po kilku tygodniach uczestnicy katechumenatu tworzą swoistą małą grupę wiary, w której spotykają się z żywym Kościołem. To jest bezcenne. Ponadto każdy z uczestników otrzymuje osobę towarzyszącą w drodze przez katechumenat. Taką koncepcję przedstawiliśmy bp. Andrzejowi Suskiemu, który udzielił nam błogosławieństwa. Ogłosiliśmy wtedy pierwszy cykl spotkań katechumenalnych. Było to jesienią 2012 r. Oficjalne zatwierdzenie katechumenatu nastąpiło 29 czerwca 2017 r. Wtedy katechumenat otrzymał wezwanie Świętych Apostołów Piotra i Pawła.

– Mówi Ojciec o przygotowaniu do sakramentu bierzmowania, jednak głównym zadaniem katechumenatu jest przygotowanie dorosłych do przyjęcia sakramentu chrztu.

– Owszem, katechumenat w naszej diecezji wyrósł w kontekście przygotowania dorosłych do sakramentu bierzmowania. Jednak od początku rozumieliśmy, że katechumenat przede wszystkim powinien służyć przygotowaniu dorosłych do chrztu. Kiedy jesienią 2012 r. ogłosiliśmy pierwszy cykl spotkań katechumenalnych, od razu zgłosił się kandydat do chrztu. Mieszkał w pobliskich akademikach UMK w Toruniu. Przyprowadziła go jego narzeczona. Odczytaliśmy ten fakt jako potwierdzenie, że katechumenat jest potrzebny. Od tego czasu każdego roku przygotowujemy jedną lub dwie osoby do chrztu. W tym roku mamy 3 kandydatów do przyjęcia sakramentu chrztu oraz 11 do przyjęcia bierzmowania.

– Jak długo trwa przygotowanie dorosłych do przyjęcia sakramentów wtajemniczenia chrześcijańskiego?

– „Obrzędy chrześcijańskiego wtajemniczenia dorosłych” wyznaczają drogę od początku Adwentu. Dlatego też cykl spotkań w ramach katechumenatu rozpoczyna się wraz z Adwentem. Potem odbywają się cotygodniowe spotkania formacyjne, którym przewodniczy duszpasterz wraz z zespołem świeckich. W międzyczasie uczestnicy katechumenatu, a bezpośrednio kandydaci do chrztu, biorą udział w celebracjach wskazanych przez wspomniane „Obrzędy”. Staramy się, aby te celebracje miały miejsce w niedziele podczas Mszy św. o różnych godzinach. Dzięki temu większa część parafian towarzyszy duchowo temu, co dzieje się w ramach katechumenatu.
Osoby, które proszą o chrzest, przyjmują go wraz z pozostałymi sakramentami inicjacji chrześcijańskiej podczas uroczystej celebracji Wigilii Paschalnej, tak jak miało to miejsce w starożytności chrześcijańskiej. Jest to możliwe dzięki zgodzie biskupa, o którą prosimy (jeśli mieszkają poza diecezją toruńską, prosimy o zgodę biskupa ich miejsca zamieszkania). Sami wybierają sobie parafię chrztu i pozostałych sakramentów. Proszący o bierzmowanie przyjmują ten sakrament albo w katedrze toruńskiej, albo w jednej z parafii, gdzie sakrament ten jest sprawowany. Po świętach wielkanocnych uczestnicy katechumenatu są zapraszani, by włączyli się do jednej ze wspólnot, jakie działają w Kościele. Niektórzy faktycznie się angażują. Wigilia Paschalna kończy katechumenat w znaczeniu ścisłym.

– Wspomniał Ojciec, że o chrzest proszą także osoby mieszkające na terenie innych diecezji?

– Tak, rzeczywiście tak się zdarza. Zasadniczo są to osoby, które tymczasowo zamieszkują w Toruniu na czas studiów. Zgłaszają się kandydaci w różnym wieku: od młodzieży po osoby powyżej 60. roku życia. Szczególnym szacunkiem darzymy tych, którzy proszą o chrzest przy sprzeciwie swoich najbliższych, np. rodziców – oni muszą dokonać bardzo świadomego wyboru Jezusa.

– Chrzest dorosłych podczas celebracji Wigilii Paschalnej musi być wzruszającą chwilą dla całej wspólnoty parafialnej.

– Faktycznie jest wielkim przeżyciem dla obecnych w kościele w noc paschalną. Potwierdza to entuzjazm i spontaniczność, z jakimi nowo ochrzczeni są przyjmowani chwilę po przyjęciu sakramentu. Nie mniejsze wzruszenie towarzyszy podczas celebracji, jakie mają miejsce na przestrzeni całego trwania czasu katechumenatu. Do dzisiaj noszę wspomnienie pierwszego kandydata do chrztu, który w dniu przyjęcia do katechumenatu na obrzędowe pytanie: O co prosisz Kościół Boży, odpowiedział pewnym mocnym głosem: „O wiarę”. A po chwili dodał obrzędową formułę: „bo wiara daje mi życie wieczne”. Oto młody człowiek przychodził do wspólnoty wierzących po wiarę. Tak rozumieliśmy wtedy, a wielu obecnych prywatnie tę opinię potwierdziło, że nikt z nas nie zdobywa wiary samemu. Po wiarę przychodzi się do Kościoła. Celebracje katechumenatu mają znaczenie formacyjne także dla całej wspólnoty wierzących.

– To znaczy, że katechumenat jest potrzebny.

– Jeżeli są ludzie, którzy jako dorośli proszą o chrzest, bierzmowanie czy I Komunię św., to znaczy, że katechumenat jest potrzebny. Myślę, że w skali diecezji toruńskiej jest to całkiem spora grupa osób. Znamiennym potwierdzeniem potrzeby katechumenatu jest fakt, że znaczna część tych, którzy jako dorośli odbywali drogę do chrztu czy bierzmowania, są później obecni podczas Mszy św. niedzielnej, a niektórzy czynnie angażują się w życie małych wspólnot.

– Wszyscy, którzy jako dorośli chcą przyjąć przynajmniej jeden z sakramentów inicjacji chrześcijańskiej, powinni przejść przez katechumenat?

– Musimy zaufać duszpasterzom parafii. Oni mają rozeznanie co do osób, które proszą ich jako dorośli o bierzmowanie lub chrzest. Jeżeli rozpoznają, że wystarczy przygotowanie w ramach duszpasterstwa parafialnego, to podejmują stosowne działania. Jeżeli rozeznają, że pożyteczna będzie formacja w ramach katechumenatu, to z pewnością pomogą zgłaszającym się do nich osobom skierować kroki we właściwą stronę. Być może słusznym będzie zastanowienie się nad możliwością ustanowienia w naszej diecezji jeszcze kilku innych ośrodków katechumenalnych, by ułatwić dostęp do nich dla wszystkich. Po 5 latach prowadzenia katechumenatu możemy powiedzieć: z katechumenatem mamy bardzo dobre doświadczenie. Mówimy to przede wszystkim, patrząc na owoce, które dostrzegamy.

2019-11-08 15:04

MK

Byłem płatnym mordercą, aborcjonistą - przyznaje. Dlaczego już nie jest?. Doktor Anthony Levatino, były aborcjonista, który w "Nieplanowane" zagrał role lekarza dziś opowiada o tym dlaczego zrezygnował z zabijania dzieci.

Doktor Anthony Levatino to lekarz ginekolog ze Stanu Nowy York, USA , który regularnie przeprowadzał zabiegi terminacji ciąży, w tym tzw. późne aborcje. Przeprowadził 1200 aborcji w tym ponad 100 tzw, późnych, tj. do 24 tygodnia ciąży. Po śmierci córki i przełomowym zabiegu, podczas którego zrozumiał, że aborcja jest zabiciem czyjegoś dziecka zrezygnował z ich wykonywania.

W filmie "Nieplanowane" gra lekarza pracującego w Planned Parenthood

Dr Levatino jest bohaterem instruktażowych filmików, na których zaprezentowano przebieg aborcji w każdym trymestrze.

2019-11-12 19:28

BP KEP, ks. twl / Krzyżowa (KAI)

W miejscowości Krzyżowa koło Świdnicy upamiętniono dziś 30. rocznicę Mszy Pojednania, w której w 1989 roku uczestniczyli ówcześni przywódcy rządów Niemiec i Polski Helmut Kohl i Tadeusz Mazowiecki. Dzisiejszej Eucharystii przewodniczył i homilię wygłosił - tak jak 30 lat temu - abp Alfons Nossol. Koncelebrowali ją również abp Ludwig Schick i abp Wiktor Skworc oraz biskup świdnicki Ignacy Dec.

Mszy Świętej upamiętniającej spotkanie premiera Tadeusza Mazowieckiego i Helmuta Kohla w 1989 roku w Krzyżowej przewodniczył i homilię wygłosił abp Alfons Nossol, biskup senior z Opola. W kazaniu nawiązał on do historii małżeństwa Helmutha i Freyi von Moltke, którzy w ramach „Kręgu z Krzyżowej" zawiązywali ruch oporu przeciwko nazistom, narodowemu socjalizmowi i Hitlerowi. Hrabia von Moltke został aresztowany i stracony 23 stycznia 1945 roku. Abp Nossol w homilii przedstawiał m.in. korespondencję między małżonkami z czasu, kiedy von Moltke był więziony.

„To niezwykłe świadectwo chrześcijańskiej miłości małżonków” – podkreślił ks. Jarosław Mrówczyński, sekretarz grupy kontaktowej episkopatów Niemiec i Polski ze strony polskiej, który uczestniczył w dzisiejszych uroczystościach. Dodał, że ogromna miłość do Chrystusa państwa von Moltke staje się świadectwem zarówno dla protestantów jak i katolików.

„To miłość do Chrystusa dawała im siłę przetrwania i walki o słuszną sprawę - powiedział ks. Mrówczyński. - Było to niezwykle poruszające słowo, pokazujące, jak wielką moc ma wiara w Chrystusa ukierunkowana na dobro człowieka i budowania pokoju między narodami, ale także pokoju w sercu człowieka” – podkreślił duchowny, odnosząc się do kazania abp. Nossola.

W koncelebrze uczestniczyli m.in. członkowie Fundacji Maksymiliana Kolbe. Zajmuje się ona procesem pojednania między narodem polskim i niemieckim, ale rozszerza też swą działalność na inne narody.

Uroczystości 30. rocznicy Mszy Pojednania w Krzyżowej miały charakter międzynarodowy oraz ekumeniczny. Wziął w nich udział ambasador Niemiec w Polsce Rolf Nikel. Obok współprzewodniczących grupy kontaktowej episkopatów Niemiec i Polski, arcybiskupa Bambergu Ludwiga Schicka i metropolity katowickiego abp. Wiktora Skworca byli obecni miejscowi biskupi, przedstawiciele środowisk protestanckich i władz samorządowych.

Jak relacjonował ks. Mrówczyński, katolicy i protestanci, Polacy i Niemcy, którzy wspominali fakt sprzed 30 laty, „modlili się wspólnie o pokój i pojednanie. Prosili Pana Boga o mądrość i odwagę w dalszym budowanie mostów między naszymi narodami, które to zostało rozpoczęte poprzez orędzie biskupów polskich do biskupów niemieckich w 1965 roku Przebaczamy i prosimy o przebaczenie”.

Wspólnotowa modlitwa i obrady Fundacji Maksumiliana Kolbe w Krzyżowej miały też przypomnieć historyczne wydarzenie jakim była Msza św. – nazwana później Mszą Pojednania – w której wzięli udział Tadeusz Mazowiecki, pierwszy premier wolnej Polski i Helmut Kohl, ówczesny kanclerz Niemiec.

Po słowach: „Przekażcie sobie znak pokoju”, kanclerz Kohl i premier Mazowiecki nie ograniczyli się do ukłonów czy podania sobie dłoni, ale, wychodząc z klęczników, wymienili długi serdeczny uścisk. Fotografia przedstawiająca tę scenę bardzo szybko pojawiła się w światowych mediach i stała się symbolem otwarcia nowego etapu w relacjach polsko-niemieckich oraz przemian zachodzących w Europie.

Mszę św. w Krzyżowej porównywano w komentarzach do Mszy św. w katedrze w Reims we Francji z 1962 r., która została uznana za symbol pojednania francusko-niemieckiego. Uczestniczyli w niej wówczas prezydent Francji Charles de Gaulle i kanclerz RFN Konrad Adenauer.

Istnieje przekonanie, że Msza Pojednania w Krzyżowej stała się impulsem do uregulowania stosunków polsko-niemieckich, w tym także do podpisania 14 listopada 1990 r. traktatu granicznego, czyli umowy bilateralnej między Rzeczpospolitą Polską i Republiką Federalną Niemiec dotyczącej uznania granicy na Odrze i Nysie Łużyckiej.